فرش طرح افشان چیست؟

فرش طرح افشان چیست؟

امروزه فرش‌ها در طرح و نقش‌های بسیار زیبایی در بازار وجود دارند. در میان این نقوش مختلف قالی طرح‌هایی هستند که طرفداران بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند؛ زیرا جلوه و زیبایی خاصی دارند. فرش طرح افشان یکی از طرح های پرکاربرد و اصیل فرش‌های ایرانی است. این طرح نیز مانند سایر طرح‌های سنتی دارای انواع متفاوتی است که اغلب با طرح‌های اسلیمی از قبیل گل و گیاه بوته، حیوانات، شاخ و برگ و…. بافته می‌شود. کلیه نقش‌هایی که در طرح افشان به کار می‌روند با یکدیگر ارتباط دارند. در ادامه مطالب بیشتری درباره طرح افشان بیان خواهیم کرد تا شما به پاسخ سوال فرش طرح افشان چیست؟ دست پیدا کنید.

تاریخچه فرش طرح افشان

همانطور که اشاره کردیم قالی­ ها دارای نقوش و طرح‌های مختلفی هستند. فرش طرح افشان یکی از زیباترین و پر طرفدارترین نقشه‌های قالی ایران است. طرح افشان ترکیبی از طرح اسلیمی و طرح ختایی است. طرح ختایی نمادی از گل و بوته می­باشد. اما طرح اسلیمی نماد درخت است و کلیه شاخه و برگ و پیچ و خم آن را نشان می‌دهد. در گذشته معروف­ترین طرحی که برای فرش‌های ایرانی به کارگیری می‌شد، طرح ترنج بود.

در طرح ترنج، یک ترنج بزرگ در وسط فرش قرار داشت و اطراف آن گل‌های ریزی وجود داشتند. البته این طرح هنوز طرفداران مخصوص خود را دارد. در سال‌های پس از آن طراحان نقشه فرش و قالی­ های دستباف ایرانی تصمیم گرفتند تا ترنج را از وسط فرش حذف کنند و طرح و نقش افشان را به وجود آورند. در این طرح، دیگر ترنج در مرکز فرش وجود نداشت و فرش از گل‌های پراکنده تشکیل شده بود. البته فرش‌های طرح افشان معمولاً دارای لچک و ترنج نیستند. اما اخیراً به دلیل وجود سلایق مختلف مشتریان، باعث شده است که برخی از فرش­های طرح افشان را با لچک و ترنج ببافند و به بازار عرضه کنند.

ویژگی فرش طرح افشان چیست؟

به طور کلی فرش طرح افشان دارای ویژگی‌ها و خصوصیاتی است که عبارتند از:

• عدم قرینگی نقوش

یکی از ویژگی‌های قالی طرح افشان، عدم وجود قرینه میان نگارهای برگ‌ها و گل‌ها است.

• نداشتن لچک و ترنج

فرش‌های طرح افشان به دلیل اینکه فاقد لچک و ترنج هستند، توجه افراد را از بخش مرکزی فرش برمی‌دارند. همین موضوع موجب می‌شود تا فضای خانه بزرگ­تر به نظر برسد.

• وجود نظم و پیوستگی

در فرش طرح افشان میانه نگاره ­ها ارتباط و پیوستگی وجود دارد. این پیوستگی به گونه‌ای است که انگار طراح تا انتها قلم را از روی کاغذ بر نداشته است. این امر موجب ایجاد این پیوستگی و نظم در طرح فرش می­ شود.

انواع مختلف فرش طرح افشان

طرح افشان دارای نقش‌های زیبا و گوناگونی است. اما اغلب در این طرح از نقشه گل و برگ استفاده می‌شود. نقشه­های طرح افشان را می‌توان در موارد زیر بیان کرد:

• طرح افشان بندی: این طرح گل‌های مرتبط به یکدیگر را نشان می‌دهد.
• افشان شکسته: در این طرح خطوط شکسته وجود دارد.
• افشانه دسته گل: این طرح دارای بوته‌های کوتاه درختچه مانند کومه و دسته گل‌ها است. نقوش جزء تصاویر اصلی فرش هستند.
• افشان ترنج دار: در فرش افشانه ترنج دار، نقشه ترنج در وسط فرش وجود دارد.
• طرح افشان شاخه پیچ: این طرح به نظر می‌رسد که شاخه‌ها به یکدیگر پیوسته‌اند.
• افشانه گل اناری: نقشه‌های گل اناری که در هنر فرش ایرانی شناخته می‌شوند به دلیل شباهتی که به گل انار دارند، به این نام شهرت یافته‌اند. استفاده از نقش گل اناری در ترکیب با نقش افشان، طرح افشان گل اناری را به وجود می‌آورد.
• افشان حیوانات: در این طرح حیوانات نقش اصلی را دارند.

نقش فرش افشان در دکوراسیون داخلی

این فرش به دلیل فقدان ترنج در مرکز خود، از حالت سنتی خارج می­شود. به همین دلیل استفاده از فرش طرح افشان در دکوراسیون­ های مدرن و لوکس کاملاً کاربردی است. اگر دکوراسیون محیط مد نظر شما دارای مبل­های راحتی یا سلطنتی ساده است، می‌توانید با استفاده از یک فرش طرح افشان در میان آن‌ها دیزاین زیبایی را به وجود آورید.

چرا نام این طرح را افشان گذاشته اند؟

احتمالاً برای شما این پرسش به وجود می‌آید که علت نامگذاری طرح افشان چیست؟ در پاسخ به این پرسش باید بیان کنیم در فرش طرح افشان برگ­ ها، گل‌ها و غنچه‌ها و سایر نقوش در کل سطح فرش پراکنده شده‌اند و تمام سطح فرش را پوشش می‌دهند. به همین دلیل این نوع طرح را طرح افشان می‌نامند. حالت افشان و پراکندگی که در این فرش­ ها وجود دارد، موجب می­شود که این طرح و نقش به یکی از طرح‌های زیبا و بی‌مانند تبدیل شود.

خلاصه ای بر فرش طرح افشان

به طور کلی زمانی که از فرش طرح افشان در ترکیب با طرح دیگر صحبت می‌شود، منظور از شاخه و برگ ­ها و گل‌هایی است که در کلیه فرش افشان شده‌اند. معمولاً به هر فرشی که در آن شاخه، گل و برگ وجود داشته باشد و ترنج در وسط آن قرار نداشته باشد، طرح افشار گفته می‌شود. فرش طرح افشانی از پرفروش‌ترین نقشه‌های فرش ایرانی است که سالانه تعداد بسیار زیادی از آنها در نمایشگاه ­های فرش و بازار به فروش می‌رسند.