شانه فرش چیست؟
احتمالاً تاکنون اصطلاح شانه فرش یا تراکم عرضی فرش را شنیده‌اید. متاسفانه اغلب مردم بر این باورند که هر چه میزان شانه فرش بالاتر باشد، به تبع قیمت آن نیز افزایش می‌یابد. این مسئله کاملاً درست است اما همیشه این طور نیست. مهمترین موردی که شما باید در هنگام خرید فرش ماشینی به آن توجه کنید، تراکم و شانه فرش است. اما اگر نمی‌دانید که تراکم و شانه فرش چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند، شما را به مطالعه ادامه این مطالب دعوت می‌کنیم تا اطلاعاتی در این رابطه کسب کنید:
تعریف شانه فرش و آشنایی با آن
یکی از رایجترین اصطلاحات در حوزه فرش ماشینی، واژه شانه است. معمولاً این اصطلاح به عنوان اصلی ترین ویژگی تعیین قیمت فرش در میان مردم و فروشندگان کاربرد دارد. این اصطلاح معادل اصطلاح خانه شمار یا رجشمار است. بافندگان، خریداران و فروشندگان فرش های دستباف ایرانی معمولاً از اصطلاح رجشمار استفاده می‌کنند و این اصطلاح نمایشگر ریزبافتی یا درشت بافی فرش است. اما شانه فرش چیست را می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم: به تعداد گره ها یا نخ های خواب موجود در ۱ متر عرض فرش ماشینی، شانه فرش می‌گویند.
تشخیص شانه فرش
ما در این بخش ساده‌ترین راه تشخیص شانه فرش را به شما آموزش می‌دهیم تا شما بتوانید به راحتی در هر کجایی که هستید تراکم عرضی یا شانه فرش مد نظر خود را محاسبه کنید. برای تشخیص اصالت فرش باید یک خط کش یا متر داشته باشید تا بتوانید نهایتاً ۱۰ سانتی متر آن را مشخص نمایید.
به یک مداد یا خودکار نیز نیاز خواهید داشت تا بتوانید روی فرش علامت گذاری کنید و تعداد گره‌های آن را بشمارید. به عنوان مثال زمانی که بیان می کنیم یک فرش، فرش ۱۰۰۰ شانه است به این معناست که در یک متر عرض فرش ۱۰۰۰ گره وجود دارد. شما به راحتی می‌توانید گره یا نخ خاب فرش را به آسانی از پشت فرش بشمارید.
تراکم فرش چیست؟
تراکم یک فرش به فاصله میان الیاف فرش اشاره می‌کند. به عبارت دیگر به تعداد گره هایی که در قسمت طول فرش وجود دارند، تراکم فرش می گویند. به طور کلی هر چه فاصله میان الیاف پشت فرش به یکدیگر نزدیکتر باشد، تراکم فرش ماشینی یا دستباف افزایش می‌یابد.
شانه فرش چیست و در کیفیت و ماندگاری آن چه تاثیری دارد؟
همانطور که گفتیم شانه یکی از از عواملی است که تاثیر مستقیمی در تعیین قیمت فرش ماشینی می‌گذارد؛ اما تنها عامل تعیین قیمت فرش نیست. بنابراین شما در هنگام خرید فرش کاشان نمی‌توانید تنها به شانه آن به عنوان عامل اصلی تعیین قیمت، توجه کنید. زیرا عوامل دیگری مانند جنس نخ خاب فرش، تراکم فرش، جنس تار و پود و… نیز در تعیین قیمت فرش دخالت دارند. اما بهتر است حتما به این نکته توجه کنید که مفاهیم تراکم فرش و شانه دو مفهوم کاملاً پیوسته به یکدیگر هستند. این نکته زمانی اهمیت آن افزایش می‌یابد، که شما بدانید ممکن است یک فرش ۵۰۰ شانه نسبت به یک فرش ۷۰۰ شانه کیفیت، قیمت و ارزش بیشتری داشته باشد. ولی به طور کلی فرش ۱۵۰۰ شانه بهتر از فرش ۱۲۰۰ شانه و این فرش بهتر از فرش ۷۰۰ شانه می باشد.
اما در رابطه با تاثیر شانه و کیفیت الیاف آن و طول عمر فرش باید بیان کنیم، هر چه شانه فرش بر تعداد گره های بافت موجود در آن بیشتر باشد، برگشت پذیری الیاف فرش نیز بیشتر می‌شود. این مطلب به این معنا است که فرش اصطلاحاً روی هم نمیخوابد، سفت یا تخته نمی‌شود. شاید این موضوع که فرش تخته نمی‌شود را بتوان به عنوان افزایش طول عمر فرش در نظر گرفت، اما موثرترین موردی که در ماندگاری و دوام فرش دخالت دارد، الیاف فرش است. هر چه الیاف فرش مخصوصاً تنهای خواب آن کیفیت بهتری داشته باشند، طول عمر آن نیز افزایش می‌یابد. البته کیفیت نهایی تار و پود نیز در افزایش طول عمر فرش تاثیر گذار است.
علت اهمیت تراکم فرش چیست؟
زمانی که شما یک فرش خریداری می‌کنید، باید پس از انتخاب طرح فرش و رنگ آن به شانه و تراکم آن دقت کنید. تراکم فرش مهمترین و عامل اصلی مقاومت فرش شما در مقابل پوسیدگی و ساییدگی های روزانه است. شانه فرش در زیبایی و حفظ بافت فرش تاثیر گذار است. شما با بررسی موارد زیر به راحتی به این پرسش جواب خواهید داد که چرا تراکم فرش مهم است؟
زیبایی ماندگار و طولانی مدت
اگر فرش شما ظاهر زیبایی داشته باشد می‌تواند در طراحی منزل شما نقش موثر و مفید ایفا کند. زیرا اگر شما یک فرش زیبا انتخاب کرده باشید، در هنگام ورود خود به خانه، احساس خوبی خواهید داشت. اگر تراکم و شانه فرشی که شما آن را خریداری می‌کنید منطقی باشد، جذابیت فرش شما بیشتر به نظر می‌رسد. به طور کلی اگر تراکم فرش با سبکی که آن را دوست دارید مطابقت داشته باشد، موجب می‌شود تا فضای مورد نظر شما لوکستر به نظر برسد.
حفظ بافت
زمانی که شما روی فرش خود قدم می‌زنید، شکل فرش حفظ خواهد شد و با گذشت زمان خراب می‌شود. زمانی که فرش شما در معرض ساییدگی و رفت و آمدهای بیشتری قرار بگیرد، خوابیدن گره های فرش یا ساییدگی آن رخ میدهد. اگر فرش شما در زیر پایه مبل و صندلی قرار داشته باشد، ضخامت خود را از دست میدهد. اما شما با انتخاب فرش با تراکم مناسب، موجب می‌شوید تا فرش شما در برابر ساییدگی مقاومت داشته باشد و یکپارچگی ساختار آستر فیبر آن نیز حفظ گردد.
حداقل تراکم فرش باید چه میزانی باشد؟
زمانی که شما برای محیط های خانگی و معمولی فرش میخرید، بهتر است آن را با حداقل تراکم ۳۶۰۰ انتخاب کنید. البته هر چه این میزان تراکم بیشتر باشد طول عمر فرش شما نیز بیشتر خواهد بود. اما فرش هایی که تراکم بالاتری دارند معمولاً گران‌تر هستند. مشاورین فرش پیشنهاد می‌کنند که بهتر است برای محیط های تجاری مانند فروشگاه های بزرگ، مراکز خرید و… که در آن رفت و آمد زیاد است، فرش باید با حداقل تراکم ۵۰۰۰ انتخاب شود.
مزیت های داشتن فرش تراکم بالا
به طور کلی فرش تراکم بالا دارای مزایای مختلفی است که برخی از آنها عبارتند از:
- فرش های تراکم بالا گره های بیشتری دارند.
- در فرش های تراکم بالا به دلیل اینکه گره های بیشتری وجود دارد، طرح فرش واضح‌تر و مشخص تر است.
- نظافت و تمیزی فرش های تراکم بالا آسانتر است.
- این فرش ها مقاومت بیشتری دارند؛ زیرا فشردگی گره های آنها بیشتر است.
- فرش های تراکم بالا می‌توانند ضخامت کمتری داشته باشند.
- این فرش ها وزن بیشتری دارند، به همین دلیل سر نمی‌خورند.
- هنگامی که یک فرش تراکم بالا در زیر پایه مبل، میز، تخت و… قرار می‌گیرد مقاومت بیشتری را در برابر کوبیدگی از خود نشان میدهد.
پاسخی جامع برای شانه فرش چیست
به طور کلی هرچه تراکم فرش شما بیشتر باشد، تحت فشار و رفت و آمدهای زیاد بهتر مقاومت می‌کند. تراکم فرش ابزاری بسیار خوب و عالی جهت اندازه گیری کیفیت فرش است. مشاورین خرید فرش های ماشینی توصیه می‌کنند که در خانواده‌هایی که رفت و آمد زیادتری دارند و فرش آنها بیشتر در معرض سایش قرار دارد، بهتر است از فرش های تراکم ۵۰۰۰ به بالا استفاده کنند.
به طور کلی تراکمی که شما آن را انتخاب می‌کنید به خانه و نیازهای شما بستگی دارد. اما شما هنگام خرید فرش تنها نباید به تراکم آن توجه کنید و فاکتورهای دیگری مانند زیبایی و بودجه خود را نیز در نظر بگیرید. در این صورت می‌توانید انتخاب ایده عالی داشته باشید. امیدواریم توانسته باشیم مطالب مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. از همراهی شما تا پایان مطلب سپاس گزاریم.
